Projekty
»
Ogólnomiejskie

Green Connection – wkład FKP do aplikacji Lublina o tytuł ESK 2016

W 2010 roku w Lublinie rozpoczęły się przygotowania do pisania aplikacji na konkurs Europejska Stolica Kultury 2016. Dzięki otwarciu procesu na pomysły oddolne, udział w projekcie zadeklarowało także lokalne środowisko kultury przestrzeni.

W ramach starań miasta o tytuł ESK 2016 Forum Kultury Przestrzeni przygotowało do pierwszej aplikacji mapę stworzyło:

  • do pierwszej aplikacji projekt Green Connection polegający na rozwoju miejskich terenów zieleni w formie ich połączenia w jeden system zielonych przestrzeni publicznych (mapka z opisem)
  • do drugiej, finałowej aplikacji kompleksony projekt realizacji ww zmian obejmujący m.in.:
    • powołanie grupy doradczej do spraw przestrzeni.
    • odnowa dyskusji publicznej o przestrzeni;
    • opracowanie koncepcji rozwoju terenów zieleni i przestrzeni publicznych.
    • program konkursów dla lokalnych społeczności, na realizacje terenów zieleni i przestrzeni publicznych
    • realizacja większych projektów terenów zieleni i przestrzeni publicznych

Główni autorzy projektu: Jan Kamiński, Ewa Kipta. Projekt ten miał duże znaczenie dla rozwoju FKP, ponieważ:

  • definiował długodystansowy i dalekosiężny cel działań dla dobra publicznego w postaci integracji terenów zieleni w jeden ciągły system
  • był on częścią szerszego programu “Kultura przestrzeni – odnowa przestrzeni Lublina” opisanego szczegółowo zgodnie z wymogami konkursu ESK z uwzględnieniem struktury organizacyjnej (nowe forum Green Connection i rada programowa), misji, działań, budżetu i osób odpowiedzialnych za realizację.

Chociaż plany te zaistniały tylko na papierze, był to moment przełomowy odnawiający pierwotną ideę Forum Romualda Dylewskiego i wyznaczający scenariusz późniejszych działań, które podjęto nie czekając na wyniki konkursu:

  • stworzono mailowe forum Green Connection (jedną z wielu list dyskusyjnych będących częścią systemu SPOKO, Społecznego Komitetu Organizacyjnego Lublin ESK 2016), które następnie zmieniło nazwę na obecne Forum Kultury Przestrzeni
  • założoną w programie Green Connection radą programową stała się 4 listopada 2011 Rada Kultury Przestrzeni przy Prezydencie Miasta Lublin, co uniezależniło wdrażanie planów Green Connection od negatywnego dla Lublina wyniku konkursu na ESK 2016.

Sam projekt integracji terenów zieleni został odłożony na półkę, ponieważ warunkiem jego realizacji było przyjęcie go przez Urzędu Miasta, jeśli Lublin zdobędzie tytuł ESK 2016. Tak się nie stało. Od tego czasu FKP podejmuje inne, bardziej realistyczne działania, ale do idei Green Connection można wrócić w każdym momencie.

Dokumentacja:

Grupa / projekt Green Connection stał się w finałowej aplikacji jednym z zespołów zadaniowych (pod kier. Jana Kamińskiego) i został zaliczony do przykładów wiarygodności programu ESK 2016 i samoorganizacji społeczności Lublina dla jego realizacji (s. 35-36):

SAMOORGANIZOWANIE
Władza, eksperci, rozwiązania systemowe – żadna z tych sił nie jest w stanie „zorganizować” lu blina obywatelskiego. Tę tajemnicę mieszkańcy lublina posiedli już na samym początku starań o tytuł ESK. W efekcie – program 2016 budujemy ze społeczeństwem będącym w akcji nieustannego samoorganizowania się. Każda nowa potrzeba rodząca się w procesie tworzenia wizji ESK spotyka się z inicjatywą zorganizowania nowego zespołu roboczego czy stowarzyszenia. Okres „generalnych” debat mamy już za sobą, z dyskusji wyłaniają się grupy do realizacji konkretnych zadań. Przedstawiamy tu tylko wybrane przykłady, zapewniające projektowi ESK szerokie uczestnictwo społeczne i silną identyfikację mieszkańców z programem.
[…]
GREEN CONNECTION. Początkiem tej inicjatywy było Forum Kultury Przestrzeni, powstałe w 2005 roku z udziałem wybitnego urbanisty Romualda Dylewskiego, które zaangażowało do wspólnych działań ludzi zajmujących się jakością przestrzeni: od architektury po przyrodę, dziedzictwo niematerialne, transport zrównoważony i krajobraz dźwiękowy. Po dwóch latach z Forum wyłoniło się Porozumienie Rowerowe, nieformalna unia rowerzystów, która wprowadziła do lublina tzw. Standardy Rowerowe i dziś pomaga urzędnikom w ich wdrażaniu. Po przystąpieniu lublina do konkursu o ESK powołano w Wydziale Kultury nowe stanowisko ds. kultury przestrzeni, które objęła Ewa Kipta, jedna z aktywistek Forum.

Green Connection to grupa zawiązana jesienią 2010 roku podczas spotkania Prezydenta Miasta ze środowiskami zajmującymi się ekologią, rozwojem zrównoważonym i kulturą przestrzeni. Pierwsze jej działania to społeczne konsultacje na temat przyszłości okolic ulicy Rusałka, ostatnich niezagospodarowanych zielonych terenów w centrum, oraz zakończona sukcesem interwencja w sprawie ochrony przed degradacją Parku ludowego, wraz z propozycją zorganizowania w nim Europejskiej Konwencji Żonglerskiej w 2012 roku. Wiosną 2011 roku grupa utworzyła społeczną Radę Kultury Przestrzeni, ciało doradcze Prezydenta, połączone z Forum Kultury Przestrzeni jako internetową grupą dyskusyjną.

Ludzie Green Connection są członkami zespołu Kultura 2020, współpracują przy rewitalizacji i pozyskiwaniu nowych przestrzeni dla sztuki, współtworzą takie projekty, jak „Krajobraz bez granic”
czy „Wolne Terytoria Sztuki”.

Marcin Skrzypek